Lista Aktualności Lista Aktualności

Szkody po huraganie Ksawery

Orkan to nazwa zarezerwowana dla tropikalnych cyklonów powstających nad Oceanem Indyjskim. W naszym regionie silny wiatr połączony z potężną burzą przez polskich meteorologów nazywany jest huraganem. Zmiany klimatyczne powodują, że podobne huragany formują się także nad Europą. Prędkość wiatru przekracza wtedy 117 km/h, towarzyszy mu groźna nawałnica.

Huragan nad Polskę nadciągnął z północnego Atlantyku, najmocniej uderzył w czwartek i piątek 5-7.12.2013 roku. Na Pomorzu ucierpiała infrastruktura i liczne budynki, zatarasowanych zostało wiele dróg lokalnych. Ksawery dokonał poważnych szkód również w drzewostanach. Cały personel terenowy Nadleśnictwa Ustka niezwłocznie przystąpił do inwentaryzacji powalonych i połamanych drzew. Leśnicy docierali w każdy zakątek ostępów, sprawdzili kondycję lasu po przejściu huraganu. Zarejestrowaliśmy ponad 25 tys. m3 połamanych i powalonych drzew, rozproszonych na terenie całego Nadleśnictwa. Niezależnie od wieku i gatunku połamało bądź wywróciło drzewa pojedynczo lub grupowo. Na szczęście nie mieliśmy do czynienia z klęską totalną, tj. powierzchniowymi wyłomami w drzewostanach. W kilku miejscach powaliło gniazda na powierzchni ok. 4,5 ha. Po uprzątnięciu zrębów sanitarnych zostaną one przygotowane do ponownego odnowienia. Posadzimy młode drzewka w składzie gatunkowym odpowiednim dla siedliska.  

Rozkład przestrzenny szkód jest jednak nierównomierny na obszarze działania Nadleśnictwa, jedne leśnictwa zostały dotknięte mocniej (Objazda, Orzechowo, Radwanki, Karżcino – po ok. 3 tys. m3), inne mniej (Zębowo, Sycewice, Zalaski, Pęplino – po ok. 1 tys. m3). Do czynników narażających drzewostany na szkody od huraganów należy m. in. niedostosowanie składu gatunkowego drzewostanów od warunków siedliskowych. Najbardziej cierpią wtedy tzw. monokultury, tj. lite drzewostany złożone tylko z jednego gatunku. Zwłaszcza te, które zostały pozbawione struktury zmieszania piętrowego chroniącego drzewa przed naporem wiatru. Dodatkowym  czynnikiem sprzyjającym wywrotom całych drzew z korzeniami było rozmiękła i nawilgotniona gleba. Niestabilne posadowienie drzew, przy wysoko zawieszonym środku ciężkości (korony na wysokości powyżej kilkunastu metrów) powoduje mniejszą odporność na wywrócenie.

Huragan osłabił drzewostany, wśród gatunków najbardziej ucierpiał świerk, który ma płaski system korzeniowy. Dokładne rozmiary szkód będą znane dopiero po całkowitym uporządkowaniu uszkodzonych powierzchni. Leśnicy muszą z tym zdążyć do wiosny, gdyż pozostawienie połamanych drzew może uruchomić gradację szkodliwych owadów, zwłaszcza kornika drukarza. Zdestabilizowane przez huragan drzewostany są poważnie zagrożone i będą wymagały stałego monitoringu połączonego z bieżącym usuwaniem drzew zasiedlonych.

Powierzchnie pohuraganowe charakteryzują się specyficznymi warunkami dla wzrostu i rozwoju młodego pokolenia drzew. Najczęściej, niezależnie od żyzności i wilgotności siedliska, mają przetrzebioną osłonę, większy dostęp światła, niekorzystny mikroklimat oraz podatność na zachwaszczenie. W takich warunkach zwiększa się ryzyko wystąpienia szkód od owadów, grzybów i leśnej zwierzyny. 

Niezależnie od panujących warunków, staramy się przestrzegać zasadę zgodności składu gatunkowego uprawy z możliwościami produkcyjnymi siedliska. Bardzo ważne jest monitorowanie tego typu powierzchni i ocena skuteczności realizacji celu hodowlanego.

W pierwszej kolejności przystąpiliśmy do udrażniania zawalonych dróg i zdejmowania drzew z linii napowietrznych. Usteccy leśnicy współpracują z drogowcami i energetykami, którzy uwijali się nad przywróceniem zasilania i komunikacji w całym regionie. Sprawdzone w boju zakłady usług leśnych, które dysponują specjalistycznym sprzętem i wykwalifikowanymi pracownikami, pod okiem naszych leśników, przystąpiły już do wyróbki połamanych drzew. Spieszymy się, żeby zagospodarować zdrowy surowiec i przygotować go do sprzedaży. Nadleśnictwo zmuszone zostało do zmiany swych planów gospodarczych, do odstąpienia od pozycji planowych na rzecz cięć sanitarnych i przygodnych. Równoległej korekty wymaga również dokumentacja planistyczna, trzeba wprowadzać nowe dane do system informatycznego. Postaramy się uporać z tymi problemami w ciągu I kwartału 2014 roku, trzeba zdążyć z wywozem drewna z lasu do rozpoczęcia aktywności korników.  

W związku z zaistniałą sytuacją zwracamy się z apelem do mieszkańców regionu i turystów zaglądających do lasu o bardzo ostrożne poruszanie się w terenie. Tam, gdzie widać gołym okiem połamane drzewa, gdzie trwają już prace przy jego zagospodarowaniu, zalecamy rezygnację z pobytu w tych miejscach. Na terenie Nadleśnictwa Ustka trwają intensywne prace, pragniemy przywrócić odpowiedni stan zdrowotny lasu i udostępnić go do nowego sezonu.

Tutejsi leśnicy mają pełne ręce roboty. Przywrócenie stanu zdrowotnego lasu wymaga nie tylko doświadczenia, ale i wiedzy, jak odtworzyć ekosystem, który tym razem uszkodziła sama natura. Na wiosnę nie powinno już być większych śladów po Ksawerym, mamy nadzieję, że las na nowo rozbrzmiewać będzie gwarem swych mieszkańców.


Baza noclegowa RDLP w Szczecinku Baza noclegowa RDLP w Szczecinku